Czytaj, Sztuka

Scenki taneczne w pracach Jana Piotr Norblina

Redakcja

Wystawa Jan Piotr Norblin. Sentymentalny reporter to niezwykła okazja do zapoznania się z historią tańca poprzez autentyczne źródła ikonograficzne.

Wiek oświecenia to czas wielkich przemian społecznych i politycznych, to także znamienny czas w rozwoju sztuki: w malarstwie, w muzyce, architekturze, teatrze i tańcu ścierały się nowe prądy estetyczne i myśli teoretyczne.

Na scenach teatrów, jak i na obrazach królowała tematyka mitologiczna i sielankowa, przedstawiająca bohaterów w strojach dworskich (tzw. fête galante), bądź pasterskich (tzw. fête champêtre), tym samym dominowała tematyka związana z zabawami i wydarzeniami towarzyskimi odzwierciedlającymi życie wyższych sfer. Przedstawienia tego typu portretował nad Wisłą Jan Piotr Norblin, to właśnie w Polsce, gdzie spędził trzydzieści lat, w pełni rozwinął swój talent.


Jan Norblin, Taniec piesków, ok 1815, gwasz, akwarela, tusz.
Materiał dzięki uprzejmości Zamku Królewskiego w Warszawie

Jean-Pierre Norblin de la Gourdaine (1745-1830), wykształcił się w Paryżu pod okiem batalisty Francesco Casanovy oraz w Królewskiej Akademii Malarstwa i Rzeźby. Z zamiłowania rembrandtysta, z powołania dworsko-sielankowy dekorator. Uważany za ojca polskiego malarstwa rodzajowego i jednego z czołowych artystów epoki stanisławowskiej. Przybył do Polski na zaproszenie Adama i Izabeli Czartoryskich w 1774 r. przyjmując pozycję nauczyciela rysunku książęcych dzieci. Szybko jednak zyskał sławę jako nadworny dekorator i malarz arystokratycznej rodziny.

W swojej twórczości nawiązywał m.in. do stylu rokokowego spod znaku Antoine’a Watteau. Z powodzeniem malował i rysował kompozycje fête galante – sielankowe sceny przedstawiające wytworne towarzystwo podczas plenerowych zabaw w otoczeniu bujnej roślinności sentymentalnych ogrodów. Liczne przykłady tego typu prac znajdziemy na wystawie w Pałacu pod Blachą Zamku Królewskiego w Warszawie, między innymi Widok z tarasu Pałacu na Wyspie na Staw Południowy w Łazienkach Królewskich w Warszawie a także w stylu fête champêtre – Odpust na bielanach pod Warszawą w drugi dzień Zielonych Świątek

Twórczość Norblina zyskała uznanie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Kilka jego prac trafiło do kolekcji monarchy. Artystę fascynowało również codzienne życie polskiej ulicy. Z kronikarskim zacięciem ukazywał targi, kiermasze i zatłoczone karczmy, przykłady takich scen znajdziemy w prezentowanych pracach na Zamku Królewskim w Warszawie.

Wystawa Jan Piotr Norblin. Sentymentalny reporter to pierwsza monograficzna prezentacja prac tego artysty w dziejach Zamku Królewskiego w Warszawie. Publiczności zaprezentowano 125 dzieł sztuki ze zbiorów Zamku – oleje, gwasze, akwarele, rysunki kreślone tuszem i akwaforty. Znaczna część prezentowanej kolekcji to relatywnie nowe nabytki i eksponaty przekazane w tym roku w darze przez Fundację Zbiorów im. Ciechanowieckich. Wśród prezentowanych prac znajdują się m.in. prace dotąd nieznane lub dotychczas uznawane za zaginione. Dla miłośników tańca, wystawa ta stanowi rzadką okoliczność do zapoznania się z oryginalnymi materiałami ikonograficznymi, zachęcającymi do studiowania historii tańca.

Kurator wystawy: Marta Zdańkowska,

Wystawa Jan Piotr Norblin. Sentymentalny reporter

9 września11 grudnia 2022 r.

Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum, Pałac Pod Blachą

Ilustracje: materiały Zamku Królewskiego w Warszawie